Antoni CEBULSKI

ur. 20.12.1896 r. Nowieczek (pow. średzki)

zm. 03.02.1919 r. Wrocław

Miejsce pochówku:

Cmentarz Osobowicki, Osobowicka 59, 51-004 Wrocław, Pole CI grób 900 rząd 1 od pola 79 i 86

Anton vel Antoni Cebulski był żołnierzem armii niemieckiej w okresie I wojny światowej, dwukrotnie ranny na początku 1919 roku został i był leczony w szpitalu w Leśnicy oraz lazarecie fortecznym ówczesnej twierdzy Wrocław. Zmarł 3 lutego 1919 roku.

W latach 30 wobec wykorzystania grobu przez władze niemieckie do antypolskiej prowokacji i wzbudzających w odpowiedzi na to polskich reakcji, narodziła się legenda jakoby Antoni Cebulski brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. Miało to swoje źródło w obraźliwych adnotacjach jakie pojawiały się na emaliowanych tabliczkach umieszczonych na krzyżu zmarłego. Najpierw był to dopisek Aufwiegler pol. buntownik, podżegacz, a następnie Von der Poln. Bande pol. członek polskiej bandy. Prośba o interwencje ze strony Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży Polskiej w Niemczech skierowana do Konsula Generalnego RP w Opolu w listopadzie 1937 roku, na podstawie zdjęć wykonanych przez mieszkającego w Breslau Polaka Władysława Zarembowicza, jako pierwsza zawierała informacje jakoby Antoni Cebulski był Powstańcem Wielkopolskim.

Przeprowadzona w tej sprawie kwerenda archiwalna nie potwierdziła tych informacji, które najpewniej pojawiły się w wyniku nadinterpretacji prowokacyjnych adnotacji niemieckich, umieszczanych na grobie w latach 20 i 30.

Sprawa grobu Antoniego Cebulskiego stała się tym samym symbolem oporu Wrocławskiej Polonii wobec polityki dyskryminacyjnej władz Republiki Weimarskiej oraz Trzeciej Rzeszy. Stanowiła także ważny element działań
z zakresu popularyzacji historii podejmowanych przez członków dolnośląskiej Solidarności w latach 80.

Z tego powodu grób Antoniego Cebulskiego został w 2019 roku odznaczony insygnium Ojczyzna Swemu Obrońcy w ramach Projektu Ocalamy.